คุณหมอหลายโรงพยาบาลเตือน! ภาวะลองโควิด (Long Covid) อาจไม่ได้ส่งผลกระทบแค่เรื่องอาการเจ็บป่วยและความอ่อนแอของร่างกายเท่านั้น แต่อาจทำให้ ‘ผมร่วงหนักมาก’ หลังจากหายป่วยโควิด-19 เป็นเพราะอะไรวันนี้มีคำตอบ!
ลองโควิดคืออะไร?
โควิด-19 เป็นสถานการณ์การแพร่ระบาดที่คนทั่วโลกต้องเฝ้าระวัง โดยวิธีป้องกันคือการสวมหน้ากากอนามัย การล้างมือ และหลีกเลี่ยงการรวมกลุ่มเพื่อลดความเสี่ยง แต่ถึงอย่างไรไม่ได้มีเพียงแค่อาการโควิดและผลข้างเคียงขณะป่วยเท่านั้นที่ต้องกังวล เพราะภาวะลองโควิด (Long Covid) ก็เป็นอีกหนึ่งปัญหาที่น่ากังวลใจไม่แพ้กัน และที่สำคัญดูเหมือนว่าภาวะลองโควิดอาจส่งผลต่อสุขภาพร่างกายในระยะยาว
โดยปัจจุบันยังไม่มีการสรุปที่แน่ชัดว่าสาเหตุที่ทำให้เกิดภาวะลองโควิดมาจากอะไรกันแน่ แต่ทั้งนี้ได้มีการสันนิษฐานว่าอาการลองโควิด ‘น่าจะ’ เกิดมาจากการติดเชื้อที่หลงเหลืออยู่ตามอวัยวะต่าง ๆ ในร่างกาย (แต่ไม่สามารถแพร่เชื้อได้) ส่งผลทำให้ภูมิคุ้มกันในร่างกายทำงานผิดปกติ และแม้ว่าจะไม่มีการแสดงอาการที่ชัดหรือแพร่เชื้อไม่ได้แล้ว ทว่าอาจเป็นการกระตุ้นภูมิคุ้มกันในร่างกายให้เกิดการต่อต้านเชื้อ จนทำให้ต้องแสดงอาการอื่น ๆ ที่ใกล้เคียงออกมาแทน สำหรับคนที่มีความเสี่ยงต่อภาวะลองโควิด ได้แก่
- ผู้ป่วยที่รักษาตัวอยู่ในโรงพยาบาลเป็นเวลานาน (มักเกิดความกังวลและเกิดอาการเกี่ยวกับจิตใจ)
- ผู้หญิงมีความเสี่ยงมากกว่าผู้ชาย
- กลุ่มผู้ป่วยที่มีอายุตั้งแต่ 60 ปีขึ้นไป (ผู้สูงอายุ)
- ผู้ป่วยที่มีโรคประจำตัวอยู่แล้ว เช่น โรคเบาหวาน, หอบหืด, คนอ้วน หรือคนที่มีภูมิคุ้มกันต่ำ
- ผู้ที่มีโรคประจำตัวด้านจิตใจ
ภาวะลองโควิด ทาง Chulabhorn Channel ได้มีการอธิบายเอาไว้ว่า อาการลองโควิดอาจเกิดขึ้นได้กับกลุ่มคนที่ป่วยโควิด-19 แต่รักษาหายเป็นปดติแล้ว โดยในบางรายอาจมีอาการเกิดขึ้นได้ทั้งทางร่างกาย จิตใจ และระบบประสาท มักเกิดขึ้นแบบเห็นได้ชัดในช่วง 1 – 3 เดือนหลังจากป่วยแล้ว และแต่ละรายมักมีอาการลองโควิดที่ต่างกัน ดังนี้
- มีไข้
- ไอ
- ปวดศีรษะ
- การรับรู้กลิ่นหรือรสชาติลดลง
- รู้สึกเจ็บหน้าอก (เกิดขึ้นบ่อย)
- อ่อนเพลีย เหนื่อยล้า
- ท้องเสีย
- แขนขาอ่อนแรง
- เกิดอาการวิตกกังวล หรือมีอาการซึมเศร้าร่วมด้วย
- หลงลืม
*อาจเกิดขึ้นได้เพียงแค่บางอาการเท่านั้น หากมีอาการเหล่านี้หลังหายป่วย แนะนำให้พบแพทย์เพื่อหาสาเหตุและรับการรักษาที่ถูกต้องต่อไป
‘ผมร่วง’ หนึ่งอาการเฝ้าระวังหากอยู่ในภาวะลองโควิด
นอกจากอาการลองโควิดข้างต้นที่น่ากลัวแล้ว ยังเป็นอีกอาการที่น่ากงัวลคือ ‘อาการผมร่วงฉับพลัน’ หรือป่วยเป็นโรคผมผลัดหลังติดโควิด (Telogen Effluvium) เรื่องนี้ สสส. ได้ระบุว่า อาการผมร่วงฉับพลันสามารถพบได้ทั้งในคนที่ยังป่วยอยู่ และคนที่หายป่วยไปสักพักแล้ว โดยมีอัตราพบมากถึง 30% และอีกข้อที่น่าเป็นกังวลคือคนผมร่วงประเภทนี้ มักใช้เวลานานถึง 12 เดือนกว่าที่เส้นผมจะหยุดร่วงและกลับเข้าสู่ภาวะปกติ สำหรับอาการผมร่วงในกลุ่มผู้ป่วยโควิด-19 และคนที่หายป่วยแล้ว (Long Covid) มีดังนี้
ผมหลุดร่วงทั่วศีรษะแบบไม่มีรอยแผลเป็น แต่จะร่วงหนักมากโดยเฉพาะเวลาสระผม หรือหวีผม ซึ่งอาการนี้จะพบได้บ่อยในกลุ่มคนที่หายป่วยไปแล้วประมาณ 1 – 3 เดือน หรือบางรายอาจเกิดหลังหายป่วยไปนานถึง 6 เดือน
- ผมร่วงมากกว่า 100 เส้นต่อวัน หรือประมาณ 300 เส้นแต่จะไม่เกิน 50% ของผมทั้งศีรษะ
- รู้สึกได้ว่าผมบางลงโดยเฉพาะบริเวณขมับ
- อาจมีขนบริเวณอื่น ๆ ร่วงร่วมด้วย เช่น ขนรักแร้ ขนขา และจุดอื่น ๆ
สรุปแล้วภาวะ Long Covid ทำให้ผมร่วงเป็นเรื่อง ‘จริง’ ดังนั้นเพื่อเป็นการป้องกันอาการเจ็บป่วย และอาการที่อาจเกิดขึ้นในระยะยาว แนะนำให้ระวังตัวเองไม่ให้ป่วยเป็นทางออกที่ดีที่สุด หรือหากมีอาการลองโควิดควรเข้ารับคำแนะนำจากแพทย์หรือปรึกษาแพทย์ปลูกผมเพื่อพิจารณาการปลูกผม ในกรณีที่ป่วยแล้วผมร่วงหนักจนทำให้เสียความมั่นใจ
